الزامات ذبح و صید شرعی

به موجب احکام و قوانین شرع مبین اسلام، شرایط ذیل جزوالزامات ذبح و صید شرعی است و  باید نظارت شرعی بر رعایت این الزامات، از سوی سازمان های ذیربط به عمل آمده باشد. همچنین علاوه بر این الزامات، باید کلیه ضوابط و مقررات مراجع ذیصلاح و قانونی در این خصوص نیز رعایت گردند.

۱- حیوانی که ذبح می شود باید جزو حیوانات حرام گوشت نباشد.

۲- ذابح باید مسلمان بوده و از قوانین و احکام ذبح شرعی آگاهی کامل داشته باشد.

۳- ذابح باید مجوزهای قانونی برای عمل ذبح را از مراجع ذیصلاح و قانونی دریافت نموده باشد.

۴- به هنگام شروع ذبح، تسمیه را با الفاظی مانند « الحمدلله » یا « الله اکبر » ،« بسم الله » برزبان آورد.

۵- محل ذبح و مقادیم ذبح (سینه و شکم حیوان)، باید رو به قبله باشد؛ خواه حیوان به صورت آویزان قرارگرفته باشد یا به صورت خوابیده.

۶- اوداج اربعه حیوان، شامل نای، مری و دو سیاهرگ خونیِ اطراف آن، با ابزار تیز از جنس آهن یا نوع آن مانند استیل زنگ نزن، به طور کامل، بریده شوند.

۷- عمل ذبح باید با برش بر روی گردن و از ناحیه زیر حنجره (سیب گلو) شروع گردد.

۸- ذبح بایستی، برحیوان زنده واقع شود. نشانۀ زنده بودن، حرکت حیوان یا خروج خون به صورت جهنده می باشد.

۹- ابزار، وسایل و خطوط ذبح نباید به طور همزمان برای ذبح حلال و غیر حلال استفاده شوند. هم چنین در تغییر خطوط ذبح از خط غیر حلال به خط حلال، باید کلیه جنبه های تطهیر شرعی، مطابق دستورات شرع مبین اسلام و با نظارت شرعی ناظران، انجام پذیرد.

۱۰- شوک قبل از کشتار باید منطبق با آیین نامه ها و ضوابط مراجع ذیصلاح و قانونی باشد و به گونه ای باشد که موجب مرگ حیوان نگردد.

۱۱- از بریدن نخاع و کندن پوست حیوان ( پوست کنی) ، قبل از مرگ ذبیحه، باید اجتناب گردد.

۱۲- آئین کارهای بهداشتی برای کشتار دام و طیور باید مورد رعایت قرار گیرند.

۱۳- آئین کار های مرتبط با نگهداری، پخش و عرضه گوشت ماهی و میگو باید رعایت گردند.

۱۴- ذبح باید در کشتارگاه های دارای پروانه بهداشتی از مراجع ذیصلاح و قانونی انجام پذیرد.

یادآوری- در کشورهای غیر مسلمان، عمل ذبح وصید، نیز کلیه فرآیند های بعدی آن، در صورتی می تواند قابل قبول باشند

که الزامات این استاندارد برآورده شوند وکل فرآیند توسط مراجع ذیصلاح و قانونی نظارت و گواهی گردد.

 

فرآیند اجرایی ذبح دام

بررسی سلامت حیوانات قبل از عمل ذبح

حیواناتی که ذبح می شوند ، باید توسط دامپزشک مجاز و بر طبق روش بازرسی استاندارد کنترل شوند . همچنین امکانات رفاه دام نیز تا حد امکان تامین گردد.

 

تمیز کردن و شستشوی حیوانات

بهتر است حیوانات فرستاده شده برای ذبح عاری از مدفوع، ادرار و گل باشند. حیوانات کثیف، باید در صورت امکان در داخل حصار یا در محوطه ای که برای این منظور در نظر گرفته شده است، تمیز و شسته شوند و از ذبح حیواناتی که هنوز تر هستند، جداً خودداری شود.

 

جلوگیری از مخلوط شدن حیوانات مختلف

به منظور اجتناب از مخلوط شدن گروه های مختلف حیوانات در حین انتقال آنها به داخل حصار، هنگام تمیزکردن و یا انتقال به محوطه ذبح، باید مراقبت ویژه ای صورت پذیرد. همچنین از ذبح حیواناتی که تازه به کشتارگاه رسیده اند، خودداری شود تا دام ها قبل از ذبح، استراحت کافی نمایند.

 

هدایت حیوانات به محوطه ذبح

بهتر است حیواناتی که ذبح می شوند توسط پرسنل واجد شرایط، از طریق یک راهرو به روشی انسانی به محوطه ذبح برده شوند؛ همچنین بهتر است تا در انتهای راهرویی که حیوانات را به سمت مکان ذبح هدایت می کند ، یک پرده یا سیستم جدا کننده نصب شود تا حیواناتی که در خط منتظر هستند، از دیدن حیوانات ذبح شده یا در حال ذبح، منع گردند.

 

بازرسی بهداشتی سلامت لاشه

بازرسی بعد از کشتار باید توسط یک دامپزشک مجاز انجام پذیرد. قضاوت در مورد لاشه یا بخشی از آن باید بر اساس الزامات و شرایط گوشت تازه دام مناسب یرای مصرف خوراکی انسان، مطابق استانداردها و مقررات مربوط باشد.

 

شستشوی لاشه

لاشه باید شستشو شده و تا مدتی به صورت آویزان نگهداری شود؛ به طوری که قسمتهایی که هنوز بر اثر درجه حرارت لاشه و شستشو خیس هستند عاری از آب شوند. شستشو، خشک کردن، سرد کردن و منجمد کردن باید با ابزارهای مناسب و در مکان و دمای مناسب انجام گیرد.

یادآوری- شستن خون های اضافی لاشه به قدر امکان، برای به حداقل رساندن ورود خون به زنجیره غذایی الزامی است.

 

نشان گذاری لاشه

نشان گذاری باید با جوهر درجه غذایی که از مواد حلال تشکیل شده است، انجام پذیرد.

یادآوری- روش مهر زدن باید برای استفاده در بخش غذای حلال مناسب باشد و نباید ترکیبات حرام را به لاشه وارد نماید.

 

فرآیند اجرایی ذبح طیور

دریافت طیور در کشتارگاه و انتقال برای ذبح

ماکیان رسیده به کشتارگاه، باید در کوتاه ترین زمان ممکن، برای ذبح انتقال داده شوند.

 

بررسی سلامت حیوانات قبل از عمل ذبح

ماکیانی که کشتار می شوند، باید توسط دامپزشک مجاز و بر طبق روش بازرسی استانداردکنترل شوند. همچنین باید اطمینان حاصل شود که ماکیانی که قبلاً مرده اند و یا در حال مرگ هستند، وارد خط نشوند.

 

ذبح طیور

ذبح دستی

در ذبح دستی طیور علاوه بر رعایت کلیه آیین نامه ها و ضوابط مراجع ذیصلاح و قانونی، باید الزامات ذبح شرعی، مندرج فوق نیز رعایت گردد.

 

ذبح مکانیکی

درذبح مکانیکی حیوان، علاوه بر رعایت کلیه آیین نامه ها و ضوابط مراجع ذیصلاح و قانونی، باید الزامات ذبح شرعی، مندرج فوق نیز رعایت گردد.

۱- حیوان باید پس از آویزان شدن و در حالی که گردن، قفسه سینه و شکم آن رو به قبله قرار دارد، ذبح شود.

۲- عمل ذبح توسط تیغۀ مکانیکی، باید با اختیار و اراده ذابح باشد، بنحوی که برای هر عمل ذبح، یک تسمیه را بر زبان جاری کرده و آنگاه تیغه را با دست به حرکت درآورد.

یادآوری- یک تسمیه برای هر بار حرکت تیغه مکانیکی کافی است، خواه با این عمل یک حیوان سر بریده شود یا چند حیوان.

۴- عمل ذبح باید با برش بر روی گردن، از ناحیۀ زیر حنجره (سیب گلو) شروع شود.

۵- تیغه مکانیکی استفاده شده باید تیز و دارای یک لبه باشد و از جنس آهن یا نوع آن مانند استیل زنگ نزن ساخته شده باشد.

۶- لازم است کشتار کننده، هر حیوان را از نظر ذبح صحیح بررسی کند و هر حیوانی که توسط چاقوی مکانیکی ذبح نشده باشد، باید با رعایت کلیه الزامات ذبح شرعی، به صورت دستی ذبح گردد.

۷- درهنگام ذبح باید خونگیری کامل، صورت پذیرد.

 

پَر کنی (کندن پر)

لاشه باید در معرض هوای داغ یا آب داغ قرار گیرد تا فرایند پرکنی آسان شود . استفاده از آب داغ و هوای داغ به عنوان روش اسکالدینگ با رعایت ضوابط و مقررات مربوط ، پذیرفته است . همچنین لاشه ها قبل از ورود به مرحله اسکالدینگ، باید به طور کامل جان داده باشند.

 

بازرسی بعد از کشتار

هر لاشه باید بعد از کشتار، بر طبق قوانین و مقررات مراجع ذیربط مورد بازرسی قرارگیرد.